Angen – sicrhau bod angen eich gwasanaeth neu'ch cynnyrch, ond hefyd sicrhau y bydd digon o bobl eisiau ei ddefnyddio neu ei brynu (galw)

 

Apêl – Yr hyn rydych chi'n gofyn amdano a pham - pwy fydd yn helpu

 

Arian anghyfyngedig – gellir defnyddio'r grant gan fod y sefydliad ei angen e.e., costau rheoli prosiectau penodol os yw eich gwaith yn cyd-fynd â blaenoriaethau'r cyllidwr

 

Arian cyfatebol - dim ond cyfanswm y costau y bydd rhai cyllidwyr yn ei ariannu. Gall arianwyr dderbyn arian parod neu arian cyfatebol mewn nwyddau e.e. gwerth amser gwirfoddolwyr, costau’r lle y cynhelir y prosiect/gweithgaredd. Mae pob ariannwr yn wahanol felly  gwiriwch os gwelwch yn dda

 

Buddsoddiad Cymdeithasol – gall benthyciadau gyda chymorth / cyngor ac opsiynau ad-dalu hyblyg ac yn seiliedig ar allu/anghenion y fenter hefyd fod yn gymysgedd o grant a benthyciad.

 

Buddsoddwr – person neu sefydliad sy'n rhoi neu roi benthyg arian yn gyfnewid am gyfran o'r fenter neu gyfran o'r elw. Efallai y bydd rhai buddsoddwyr hefyd yn helpu'r fenter i ddatblygu.

 

Caffael - Yr holl broses o brynu neu gaffael nwyddau, gwaith, a gwasanaethau, o du mewn a thu allan i’r sefydliad. Mae'r broses gaffael yn cwmpasu'r cylch cyfan o nodi hyd at ddiwedd contract neu ddiwedd oes ddefnyddiol ased.

 

Canran - rhan o arian rydych yn ei godi e.e., 50% o £100 yw £50 (hanner y swm)

 

Clo asedau – Cymal cyfreithiol yn eich dogfennau llywodraethu sy'n sicrhau mai dim ond at ddiben cymunedol neu elusennol y gellir defnyddio asedau eich sefydliad - ni fyddwch yn gallu dosbarthu arian fel difidendau.

 

Cod QR (Cod Ymateb Cyflym) - patrwm rydych chi'n pwyntio camera eich ffôn arno i gysylltu â gwybodaeth megis gwefannau, eich manylion cyswllt - unrhyw wybodaeth rydych chi'n ei dewis sydd ar gael drwy'r rhyngrwyd. Gallwch wneud neu gynhyrchu cod QR yn rhad ac am ddim, ond gwiriwch yn gyntaf!

 

Cofrestrwyd – e.e., gyda Chomisiwn Elusennau fel Elusen; Cwmni Budd Cymunedol gyda Thŷ'r Cwmnïau, Cymdeithas Budd Cymunedol gyda'r Awdurdod Ymddygiad Ariannol.

 

Comisiynu - Y broses o bennu, diogelu a monitro gwasanaethau er mwyn diwallu anghenion pobl ar lefel strategol. Mae hyn yn berthnasol i bob gwasanaeth, p'un a ydynt yn cael eu darparu gan yr awdurdod lleol, y GIG, asiantaethau cyhoeddus eraill neu gan wasanaethau preifat neu wirfoddol.

 

Contract – cytundeb cyfreithiol ysgrifenedig rhwng y sefydliad neu'r unigolyn sy'n prynu’r gwasanaeth neu gynnyrch, a'r gwerthwr.

 

Corfforaethol – cwmnïau neu fusnesau.

 

Costau craidd - yn cynnwys cyflogau staff, rhent, cyfleustodau, costau swyddfa gyffredinol, costau cyfrifeg ac archwilio, codi arian, llywodraethu a chydymffurfio a chostau sy'n cefnogi rhaglenni craidd y sefydliad.

 

Cronfeydd wrth gefn – arian eich sefydliad yr ydych wedi'i neilltuo rhag ofn y byddwch ei angen; er enghraifft costau’r 3-6 mis nesaf rhag ofn bod gennych broblem gyda chyllid.

 

Cyfalaf – Offer, adeiladau e.e. pryniant, adnewyddu, ffioedd proffesiynol cysylltiedig - gwiriwch gyda'r ariannwr yn gyntaf.

 

Cyfalaf gweithio – Unrhyw fath o arian e.e. benthyciadau, grantiau, buddsoddiad a fydd yn helpu i ddechrau, neu ddatblygu busnes, e.e., prynu eiddo, deunyddiau, offer.

 

Cyflenwr – y sefydliad sy'n darparu'r gwasanaeth neu'r nwyddau (pe byddech yn sicrhau contract, chi fyddai'r cyflenwr) ac yn uniongyrchol atebol i'r corff cyhoeddus sy'n talu.

 

Cyfranddaliadau ecwiti – gyda'ch cytundeb chi mae'r benthyciwr/buddsoddwr yn berchen ar gyfranddaliadau yn eich sefydliad - er enghraifft, 10% o'r elw (un degfed) i helpu ad-dalu benthyciad

 

Cyfranddaliadau Refeniw - Mae ad-daliadau yn seiliedig ar berfformiad incwm eich busnes.

 

Cyllid Sharia neu gyllid Islamaidd – math o gyllid sy'n gweithio i'r egwyddorion o wneud dim niwed gan gynnwys buddsoddi mewn busnesau sy'n ymwneud ag alcohol, cynhyrchion porc, gamblo, ac arfau. Mae egwyddorion Islamaidd yn credu ei bod yn anghywir "gwneud arian o arian" felly’n osgoi codi llog, ond ganddynt ffyrdd eraill o godi incwm.

 

Cyllideb – yr arian y bydd ei angen arnoch ar gyfer rheoli eich gweithgaredd / gwasanaeth. Edrychwch ar ein gwybodaeth gyllidebu.

 

Cynllun busnes - Mae cynllun busnes yn ddogfen ysgrifenedig sy’n cynnwys y pethau y mae angen i chi eu gwneud i wireddu eich syniad dros 3 i 5 mlynedd. Gallwch ysgrifennu cynllun ar gyfer eich busnes cyfan, neu brosiect penodol. Mae cynlluniau busnes da yn cael eu hysgrifennu mewn ffordd y gallwch ddeall a defnyddio, fel llawlyfr cyfarwyddiadau da.  

 

Cytundeb fframwaith – cytundeb gydag un neu fwy o gontractwyr sy;n pennu'r telerau ac amodau (gan gynnwys pris) y gellir prynu nwyddau penodol (‘yn ôl y gofyn’) oddi tanynt ond nad yw'n ymrwymo'r awdurdod contractio i unrhyw bryniannau.

 

Datganiad o Ddiddordeb: Weithiau gelwir yn gais cam 1. Amlinelliad o'ch syniad prosiect er mwyn i’r cyllidwr benderfynu a yw eich cais yn gymwys.

 

Di-elw / nid er elw – sefydliad sydd ag amcanion elusennol; menter gymdeithasol. Gall y geiriad hwn fod yn ddryslyd gan fod mentrau cymdeithasol yn anelu at wneud elw neu warged y gallant eu rhoi yn ôl i'r busnes fel y bydd yn parhau neu'n tyfu.

 

Dyled tymor estynedig - Ad-daliadau rheolaidd wedi'u gosod ar gyfradd llog y cytunwyd arni dros nifer o flynyddoedd.

 

Entrepreneur – person sy'n dechrau ac yn rheoli busnes.

 

Entrepreneur cymdeithasol – unigolyn neu sylfaenydd busnes y mae ei busnes yn ceisio gwneud gwahaniaeth cadarnhaol i fywydau pobl a'r amgylchedd.

 

Ffioedd – Arian y mae'n rhaid ei dalu am ddefnyddio safle ar-lein megis gwefan ariannu torfol. Gall y taliadau am safleoedd cyllido torfol ddibynnu ar faint rydych chi'n ei godi, prosesu cardiau credyd, a nifer y trafodion.

 

Galw - gwneud yn siŵr eich bod yn gwybod a fydd digon o bobl yn defnyddio'ch gwasanaeth neu weithgaredd, yn enwedig os ydych yn gofyn am gyllid.

 

Gwahoddiad i Dendro – Bydd y comisiynydd yn gofyn i chi gyflwyno cais/tendr os byddwch yn pasio'r cam cyntaf – Holiadur Dethol Safonol

 

Gwasanaethau - y gweithgareddau y mae sefydliad megis menter gymdeithasol yn eu darparu. Gall y rhain fod yn rhad ac am ddim; fel gweithgareddau canolfannau cymunedol, neu’n daladwy megis glanhau, garddio, gofalu am rywun.

 

Holiadur dethol safonol – Cam cyntaf y broses dendro. Cyfres o gwestiynau i helpu'r cyllidwr i benderfynu a ydych yn gymwys i symud i'r cam nesaf a gwneud cais am gontract.

 

Is-gontractwr – sefydliad sy'n cyfrannu at gyflawni'r contract ac sy'n atebol yn uniongyrchol i'r prif gyflenwr.

 

Llif arian - Cynllunio a gwirio faint o arian sy'n mynd i mewn neu allan o'ch busnes yn rheolaidd. Mae hyn yn eich helpu i gynllunio'n well, ac o bryd i’w gilydd i arbed arian. 

 

Llog - y swm sy'n rhaid i chi ei dalu am fenthyg arian e.e., cyfradd llog o 2% yn golygu talu £2 yn ôl os ydych wedi benthyg £100 - cyfanswm o £102.

 

Llwyfan – y wefan ar gyfer y cyllidwr torfol e.e., BOPP

 

Llywodraethu - Rhaid i fwrdd cyfarwyddwyr neu ymddiriedolwyr sefydliad ofalu am ac arwain eu sefydliad yn gywir; gan gynnwys dilyn y gyfraith, cynllunio ymlaen llaw, rheoli arian a phobl yn ofalus a darparu gwasanaethau / cynhyrchion da. Gall llawer o fentrau fethu oherwydd arweinyddiaeth a llywodraethu gwael. Bydd unrhyw sefydliad rydych yn gwneud cais iddo am arian fel grantiau, contractau neu fenthyciadau yn gofyn am dystiolaeth neu brawf bod sefydliad yn cael ei reoli yn dda.

 

Menter gymdeithasol – Busnesau sy'n gwerthu nwyddau neu wasanaethau er budd cymdeithasol neu amgylcheddol. Mae mentrau cymdeithasol yn rhoi budd i bobl a phlaned yn gyntaf ac yn defnyddio'r rhan fwyaf o'u helw i hyrwyddo eu cenhadaeth.

 

Micro fenthyciadau – benthyciadau bach e.e., mae benthyciadau Banc Cymru yn dechrau am £1,000.

 

Mynegai Amddifadedd Lluosog Cymru - Bydd rhai cyllidwyr ond yn gwneud grantiau mewn ardaloedd difreintiedig e.e. Trusthouse, Elusen Henry Smith. Amddifadedd Lluosog Cymru MALlC | GOV. CYMRU

 

Nwyddau – eitemau neu bethau y gallai busnes fel menter gymdeithasol eu gwerthu megis blodau, bwyd, ayyb.

 

Prosiect – gwasanaeth neu weithgaredd sydd â dechrau, canol a diwedd, yn hytrach na gweithgaredd hirdymor parhaus bob dydd.

 

Prynu - y broses o sicrhau neu brynu gwasanaethau neu nwyddau.

 

Refeniw – treuliau beunyddiol eich prosiect neu weithgaredd e.e., cyflogau, biliau, rhent, cyfraddau.

 

Rhoddwr – pobl neu sefydliadau sy'n rhoi arian, nwyddau, neu roddwyr gwasanaethau

 

Rhoddwyr  – pobl neu sefydliadau sy'n rhoi arian (rhodd)

 

Rhanddeiliaid – Dyma'r holl bobl, grwpiau a sefydliadau sy'n ymwneud â'ch menter – cyfarwyddwyr, cyflenwyr, y gymuned, cwsmeriaid, cleientiaid, cefnogwyr, gwirfoddolwyr.

 

Sector Cyhoeddus – Sefydliadau llywodraethol gan gynnwys y gwasanaeth sifil, yr Heddlu, y Gwasanaeth Iechyd Gwladol, Cynghorau, Awdurdodau Lleol, Y Gwasanaeth Tân.

 

Tendro - tendro yw'r broses lle mae sefydliad sydd angen nwyddau/gwasanaethau yn gwahodd pobl neu sefydliadau eraill i gyflwyno cynnig neu wneud cais i ddarparu'r nwyddau/gwasanaethau hyn. Tendro yw pan fyddwch yn gwneud cais am gontract. Mae'r prynwr, sydd angen nwyddau/gwasanaethau, yn gwahodd cyflenwyr i gyflwyno cynnig/tendr i ddarparu'r nwyddau/gwasanaethau.

Cysylltwch â ni os oes angen mwy o wybodaeth new gyngor arnoch